image Fers2

Frysk

Opinie

Haatspraak

Cyber racism in de Friese Facebook-groepen

Friduwih Riemersma - Fers2 nû. 5.6, 24 maart 2019

Die vrijdagochtend doe ik mijn fiets op slot voor de moskee, mijn dochter woont ernaast, en er is niets anders dan anders. De bewaking die de burgemeester op dat moment in een andere moskee opnieuw belooft, “We zijn ermee bezig”, kon nog niet op gang komen, zo vlug na het besluit ertoe in januari.Noor de Kort, ‘Op sokken loopt Femke Halsema tussen de geknielde mannen’, NRC, 15 maart 2019 <https://www.nrc.nl/nieuws/2019/03/15/op-sokken-loopt-femke-halsema-tussen-de-geknielde-mannen-a3953449> [verkregen 16 maart 2019]. Het aantal veiligheidsincidenten bij moskeeën neemt toe. De daders lijken vooral uit de rechtsextremistische hoek te komen.Deborah Jongejan, ‘Toename aantal incidenten bij moskeeën’, AD, 3 februari 2017 <https://www.ad.nl/binnenland/toename-aantal-incidenten-bij-moskeeen~a5cbee43/> [verkregen 16 maart 2019]. Volgens de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Dirk Schoof waren er in het jaar 2016 tientallen incidenten bij islamitische gebedshuizen. De Monitor Moslim Discriminatie 2017 laat zien dat in periode 2005 tot en met 2014 176 van de in totaal 500 moskeeën in Nederland getroffen zijn door agressie en geweld. Begin deze maand zetten Pegida-aanhangers voor de Haage As Soennah-moskee een etalagepop neer die de profeet Mohammed moest voorstellen, met een spandoek: “Profeet Mohammed kinderneuker.” De oorzaak van zulke agressie is niet helemaal duidelijk, maar ingewijden wijzen op de aanwezigheid van extreemrechts en anti-islamgroepen en op de verharding van de mentaliteit en de sociale interacties, maar ook op de rol van de nieuwe evengoed als de oude media, die kwesties mogelijk overdrijven.Ineke van er Valk, ‘Incidenten bij moskeeën: risico en bescherming’, deelonderzoek van het project Monitor Islamofobie, Universiteit van Amsterdam, april 2016, 49 <http://imes.uva.nl/binaries/content/assets/subsites/institute-for-migration--ethnic-studies/publications/moskeeincidentenrisicobescherming.pdf> [verkregen 16 maart 2019].

Maar vooral Facebook, dachten wij. Voordeel is dat je daar iedereen bereikt en niet enkel de eigen parochie en dat het een gemodereerd platform is, zodat het publiek niet beter weet of de boodschap en de toon van de posts kunnen niet verboden, immoreel of not-safe-for-work zijn; dan had de moderator ze immers wel weggehaald. Daarom hadden ze het Hongaarse Soros-Junckerposter ook verspreid op de officiële Facebookmuuur van de Hongaarse overheid:Magyarország Kormánya [regering van Hongarije], ‘Önnek is joga van tudni, mire készül Brüsszel!’ [U heeft ook het recht om te weten waar Brussel op aanstuurt!], Facebook, 18 februari 2019 <https://www.facebook.com/kormanyzat/photos/a.134933189912743/2510209519051753/?type=3&theater> [verkregen 16 maart 2019]. om diens extreemrechts racisme uit te venten als deel van een ‘informatiecampagne’, met een affiche dat het publiek inlicht over de Brusselse immigratieplannen die, zegt de campagne, “de veiligheid van Hongarije fundamenteel in gevaar brengen.” Tegen de tijd dat de Europese Commissie Orbán zijn regering beschuldigt van een “shocking” en “ludicrous conspiracy theory” is de schade al gedaan en heeft iedereen de poster verspreid over het internet.Jennifer Rankin, ‘Brussels accuses Orbán of peddling conspiracy theory with Juncker poster’, The Guardian, 19 februari 2019 <https://www.theguardian.com/world/2019/feb/19/brussels-orban-jean-claude-juncker-poster-george-soros-hungary> [verkregen 16 maart 2019].

Ook de schutter van Nieuw-Zeeland zijn streams zijn uitgezonden op het internet en daaronder, kort,Eén versie van de video tenminste zes uren. Alex Hern en Jim Waterson, ‘Social media firms fight to delete Christchurch shooting footage’, The Guardian, 15 maart 2019 <https://www.theguardian.com/world/2019/maar/15/video-of-christchurch-attack-runs-on-social-media-and-news-sites> [verkregen 16 maart 2019]. op Facebook. Nu kan de Nieuw-Zeelandse premier Ardern er wel op aandringen om Brenton Tarrant zijn 17-minuten video van de moord op 50 mensen en zijn manifest van 74 bladzijden, dat Tarrant ook naar de premier zelf gestuurd heeft, niet verder te verspreiden, maar zo werkt het niet. Als je moet verzoeken om iets liever niet te doen dat sowieso in de meeste landen ter wereld strafbaar is en waar flinke straffen op staan, te weten aanzetten tot geweld en verspreiden van terroristisch materiaal,Zie ‘Sharing of Christchurch shooting video likely to be against the law’, Te Tari Taiwhenua | Internal Affairs NZ, 15 maart 2019 <https://www.dia.govt.nz/Sharing-of-Christchurch-shooting-video-likely-to-be-against-the-law> [verkregen 16 maart 2019]; Alex Hern en Jim Waterson, ‘Social media firms fight to delete Christchurch shooting footage’, The Guardian, 15 maart 2019 <https://www.theguardian.com/world/2019/maar/15/video-of-christchurch-attack-runs-on-social-media-and-news-sites> [verkregen 16 maart 2019]. dan ligt er een obstakel.

Deze: rechtsextremisme ontstaat niet zonder persoonlijk doel. De white supremacist-visies van de manifestschrijver zijn niet in een vacuüm gegroeid, zegt gewelddadig-politiek-extremisme­onderzoeker Debra Smith. Haatzaaiende uitingen maken dat mensen zich voelen als zijn ze de “vanguards of a social movement.”Kevin Nguyen, ‘Accused Christchurch mosque shooter Brenton Tarrant used same radicalisation tactics as Islamic State, expert says’, ABC niet News, 17 maart 2019 <https://www.abc.net.au/news/2019-03-17/christchurch-shootings-brenton-tarrant-social-media-strategies/10908692> [verkregen 17 maart 2019]. Voor hen hoort het manifest juist op een mainstream-medium, om ons allemaal de ogen te openen voor het gevaar. Langzame normalisering van het discours is een belangrijk element in de rechtsextremistische ideologie zegt ook @chrisklomp.

Terreuractie extreem-rechts. Dit soort dingen komt niet zo maar op. Hier gaat een boel aan vooraf. Framing, demonisering, normalisering extreem-rechts #wordsmatterChris Klomp, Twitter, 15 maart 2019 <https://twitter.com/chrisklomp?lang=en> [verkregen 16 maart 2019].

Tweet v/d Dag van BNN-VARA. Journalist Chris Klomp heeft in Nieuw-Zeeland gewoond, wat een dieper inzicht kan geven. Hij is een ervaren rechtbank- en misdaadverslaggever, nu bij het AD. Extreemrechts is de laatste jaren agressiever en stookt meer op tot actie en al is het aantal geweldsdelicten in NL niet meer dan tientallen per jaar, daar schrijft Klomp wel iedere dag over. Maar, no shit sherlock in 2018 gingen 94 journalisten en mediawerkers dood terwijl ze aan het werk waren en daarvan 60 omdat hun bescherming geen prioriteit had en de rest als wraak om hun werk: niet iedereen is blij met goeie verslaggeving.

Chris Klomp! Ik zal je geen eerwaardige Collega noemen, want zo eerwaardig ben je niet na dit afschuwelijke stuk over Jenny. Collega dan maar.Kerst Huisman, g.t., shared a link in de groep Wysels Frysk Selsbestjoer, Facebook, 8 februari 2019 <https://www.facebook.com/groups/633722426743066/permalink/2025917137523581/> [verkregen 16 maart 2019].

Dat zegt Kerst Huisman, oudjournalist, voorvechter voor een Fries Friesland en Jenny Douwestroubadoer. Met een sandwichbord en strijdliederen gaat Huisman de straat en het web op om steun te vragen voor Douwes en haar snelwegblokkeerders en dat is dom maar verder best, want het is vrijheid van meningsuiting. Op 8 februari ‘share’t Huisman het krantenartikel ‘Waarom Jenny Douwes een populistische kletskous is’ van Klomp naar zijn Facebookgroep Wysels Frysk Selsbestjoer. Kritisch bekijken en onderuit halen van Klomp zijn argumenten is niet het doel van Huisman, maar een persoonlijke aanval—voor Klomp overigens niet zo erg: die heeft al eens zijn hele Twitter-account opgeheven om bedreiging. Douwes, zoals u weet, zette in 2017 een paar dagen voor de intocht van Sinterklaas in Dokkum een opruiende, volgens de politie—die aan de deur kwam—dus verboden oproep om de antipietactivisten tegen te houden op Facebook. Nu klaagt ze op Twitter over het resultaat.

Ik kreeg 240 uur taakstraf en 1 maand voorwaardelijke celstraf wegens overtreding van artikel 131; opruiing. Dingen die ik beter had kunnen doen, draadje:

 

Ik had beter een KOPZ-er KO kunnen slaan; 76 uren taakstraf.

 

Ik had beter een KOZP-er kunnen ‘verhuren’; 1 dag cel en 150 uur taakstraf.3 tweets @JennyDouwes, Ik kreeg…, Twitter, 5 februari 2019 <https://twitter.com/JennyDouwes/status/1092894726045515776> [verkregen 16 maart 2019]; @JennyDouwes, Ik had beter…1, ibidem, har typo; @JennyDouwes, Ik had beter…2, ibidem.

Klomp legt uit dat Douwes, zo te zien aan haar twitteren en eerdere klagen in interviews over de strafhoogte,Zie Han van der Horst, ‘Jenny d’Arc van het noorden begrijpt niet waarom ze extreemrechts wordt genoemd’, BNN-VARA, 21 november 2017 <https://joop.bnnvara.nl/opinies/jenny-darc-noorden-extreemrechts> [verkregen 16 maart 2019]. met opzet een stuk of wat misverstanden over het Nederlandse rechtsstelsel de wereld in tweet. Ons rechtsstelsel kijkt niet naar strafmaat sec, maar naar individuele omstandigheid en daar profiteert Douwes ondertussen terdege van, zegt Klomp, want de maximumstraf voor opruien is op papier vijf jaar cel. Maar met haar ach+wee kan ze als slachtoffer en politieke underdog de sympathie opwekken—een stroom hartjes onder haar tweets—en de oneerlijkheid van het recht afkraken.

Jenny Douwes plaatste deze week op Twitter blazend van verontwaardiging voorbeelden van mensen die een lagere werkstraf hadden gekregen voor delicten die een haar ogen blijkbaar zwaarder moeten tellen. Haar onbegrip was groot, maar onterecht en schadelijk populistisch. … Laat ik een poging wagen om duidelijk te maken dat het onbegrip een deze kwestie vooral rust op een bewuste keuze om de feiten van een goed functionerende en rechtvaardige rechtspraak niet onder ogen te willen zien.Chris Klomp, ‘Waarom Jenny Douwes een populistische kletskous is’, Reporters Online, 7 februari 2019 <https://reportersonline.nl/waarom-jenny-douwes-een-populistische-kletskous-is/> [verkregen 16 maart 2019].

Daarna laat hij zien dat de rechtspraak allebehalve duister is.

Huisman gaat daar niet op in. Huisman is eens op interview bij Ischa Meijer geweest, legt hij uit. Dat gaf “een van de zoveelste bewijzen” dat “ze in het centrum vaak geen begrip hebben van de mensen en hun voorstellingswereld in de periferie.” Het aanvallen van de spreker, of een ander of, een eigenschap, motief of wat ook van een ander—Meijer zijn woonplaats—dient om het praten over het punt zelf maar uit de weg te gaan. Naast de ad hominem gebruikt Huisman twee redeneerfouten die typisch rechts-populistisch zijn. Anekdotisch bewijs, dat is vaak: ik heb het zelf gezien. Argumentum ad populum, het argument voor het volk gaat van: iedereen weet het dus het moet wel waar zijn.

Maar het is je toontje, waar elk weldenkend mens van walgt. … Neem nu alleen je uitspraak: ‘Douwes en trawanten’. Zo’n beschrijving is karaktermoord, maar ik heb dit ook al eerder als zodanig benoemd, toen een eerdere collega van mij – ook al niet zo nobel – op zo’n wijze over Jenny schreef. Die eerdere collega en jij hebben wat gemeenschappelijks. Jij laboreert aan hetzelfde euvel dat ik al zo vaak waargenomen heb.

De mensen uit de Friese Wouden – en ook ik heb onder mijn voorouders een aardige boel van die Woudmannen en -vrouwen, hadden over het algemeen een wat meer genuanceerde kijk op Justitie en de door hen uitgeoefende rechtvaardigheid dan over het algemeen in (klein)burgerlijke kringen gewoon was.

Jenny is in haar hart eigenlijk nog altijd ‘het meisje van de heide’. … Dat is met Friezen die naar die bruisende Randstad verhuizen en daar meegenomen worden in de kolkende vaart, waar die dan ook maar toe mag leiden, soms wel eens een tikje anders.Kerst Huisman, g.t., shared a link in de groep Wysels Frysk Selsbestjoer, Facebook, 8 februari 2019 <https://www.facebook.com/groups/633722426743066/permalink/2025917137523581/> [verkregen 16 maart 2019].

Klomp is slechts in Friesland geboren en woonde overal op aarde wel, dus hij hoort niet in de bedoelde klasse randstadémigrés. Maar waar het om gaat is het ‘in het hart zijn’ en de Woud-voorvaderen: bloed en bodem. De doorgaande Friese-identiteits­cultus kan de vreemdelingenhaat aanwakkeren evenals in de rest van Europa en bedreigt ook de democratie.Friduwih Riemersma, ‘Radikalisearring yn de man cave: de Schurerlêzing’, Fers2 5:1 (2019) <http://fers2.eu/radikalisearring-yn-de-man-cave-de-schurerlezing/"> [verkregen 16 maart 2019]; Chloé Ridel, ‘Europe is in the grip of a cult of identity. But we can fight back’, The Guardian, 28 november 2019 <https://www.theguardian.com/commentisfree/2018/nov/28/europe-identity-far-right-democratic-freedom> [verkregen 16 maart 2019]. Daarnaast kweekt men nationalisme door het idee van de ‘gewone man’.Divya Jain, ‘Conservative farmers movements and right-wing populism een contemporary India’, International Institute of Social Studies, novimber 2017, 11 <https://thesis.eur.nl/pub/41753/DJain_MA_2016_17_AFES.pdf> [verkregen 16 maart 2019].

Twee dagen later kopieert Huisman een ander zijn Facebookpost in zijn Facebookgroep Fryslân en de Fryske taal.

Dit hoeven wij toch niet te nemen, dat ditsoort commando’s (wie had het ook al weer over ‘die braunen Batalionen’) intimiderend verschijnen bij een onschuldig kinderfeest!Kerst Huisman, ‘Dit hoege wy dochs’, Facebook, 10 februari, Facebook, (Public group) Fryslân en de Fryske taal <https://www.facebook.com/groups/152985924776502> [verkregen 16 maart 2019].

Het waren—Godwin’s law—de nazi’s die het hadden over “Die Straße frei den braunen Bataillonen”. Sinds mei 1945 is het Horst Wessel-Lied met woorden en melodie en al verboden in Duitsland, maar niet op Facebook. Er is plaatje bij: het nazi-commando verwijst naar de zwarte beveiligers van zwarte journalist Kevin P. Roberson. De post is van beveiliger Menaze Crhymer Holband, die zo goed schrijft dat hij geen partij is voor Huisman, noch voor de in Grouw geboren dichter Wiersma trouwens. Zijn gedicht ‘Zwarte Piet in Grouw’ rolde een halfjaar geleden in mijn inbox toen mijn zoon er net in stapte en die heeft zich slap gelachen om het openlijke racisme in de Friese landstreek en het venijn in de slotregels.

Holband vertelt een subliem verhaal over hoe racisme niet aangeboren is, maar sociaal geleerd wordt.

An de overkant van ut water stonde er in een weiland zwarte piet demonztrante (allemaal witte menze by da way) te strijde tege racizme met bordjez met in ut friez “swarte pyt is rasisme” uiteraard iz de menigte waar wij in staan daar nie blij mee.. komt zo een bikerguy met bikerjack & zn vrouw met me prate.. Maar ze sprake kalm.. de vrouw vraagt ben jij ook tege zwarte piet..? ik zeg ik ben tege racisme.. de man legt uit zn motorclub iz voor de kidz ze bezcherme kindere duz ook zwarte kindere hij zegt hij heeft liefde voor alle kindere.. ik zeg ok.. zwarte kindere worde uitgemaakt voor zwarte piet.. hij zegt daar ben ik ook tege & daar zal ik ook tege strijde.. duz we kome langzamerhand op 1 lijn..

Opeenz uit ut nix rent een jongetje de zoon & stiefzoon van bazicly pro pieterz op me af & geeft me zo een stevige knuffel.. ik kijk naar benede ik zie een lil blond kid? toen viel er ff een stilte.. we ware allemaal gezhockt & tegelijk gecharmeerd van wat hier gebeurde.. politie die onz tegehield dat we de plein nie opmochte zonder rede stonde preciez ernaazt zien ut gebeure.. lil man houd me zeker 2 minute vazt.. ik zeg kijk hier.. dit iz pure onzchuld.. de man ook meteen ja zit geen kwaad in.. zo sprake we verder & de boy pakte mn hand vazt & liet niet loz..

 

die lil white kid zit in mn hart❤

De burgemeezter van grou noemt onz nepjournalizte in de media & zegt dat we hinderlijk onze standpunt opdronge???? … We zijn security van de black community.. we zijn er niet om geweld te gebruike maar om geweld te deezcalere..Menaze Crhymer Holband, ‘Ik waz gizter’, Facebook, 10 februari 2019 <https://www.facebook.com/photo.php?fbid=120949805641763&set=a.102976990772378&type=3&theater&ifg=1> [krigen 16 maart 2019].

Het lijkt erop dat burgemeester Ferd Crone dat echt zei, heeft niet veel op met vrije pers en moet niet per ongeluk in de eerste kamer belanden. Roberson kreeg doodsbedreigingen na de blokkade, maar heeft evengoed een positief beeld van de Friezen, met wie hij toch weer moest spreken voor zijn werk, zegt hij. Het ding is, die aardige interviewee in Jelsum ziet hem, terwijl je online niet weet met wie je te maken hebt en vaak “komen mensen ook in groepjes achter je aan online.” Inderdaad maakt group think het werkelijkheid-toetsen overbodig, inclusief wet + moraal; dat is juist het handige ervan. Maar Roberson wijst evenals Klomp op iets dat steeds weer uit het oog raakt: de rol van het elitediscours in de reproductie van institutioneel racisme en dus in de normalisering van racisme. De maatschappelijke elite bepaalt grotendeels de politieke debatten, tv, schoolboeken, wetenschap en of de Antillianen wel of niet uitgenodigd worden op de conferentie die juist over hen gaat. Een Facebookgroep heeft dus niet beslist radicale elementen nodig, zoals men vaak denkt, om te veranderen in extreemrechts. Die gedijt al bij een intolerante burgemeester die niets doet als er in 2014 een Leeuwardenaar niet in Club Red mag voor het oud/nieuwfeest, omdat ze ‘die avond geen Antillianen toelaten’. “People like Ferd Crone feed the racism you see online.”Kevin P. Roberson, uit persoonlijk gesprek, 23 maart 2019.

Een reactie op Huisman zijn post gaat dat ze “in ieder geval” het Nederlands niet machtig zijn: “Wat een onschuwelijke dwaazen. Gee mij Black Adder maar.”Björn Schellingen, comment bij Kerst Huisman, Dit hoeven wij toch, Facebook, 10 februari, Facebook, (Public group) Fryslân en de Fryske taal <https://www.facebook.com/groups/152985924776502> [verkregen 16 maart 2019]. Opeens is niet het Fries, dat de commentator zelf duidelijk niet beheerst, de maatstaf op Fryslân en de Fryske taal, maar de vijandtaal, het Nederlands. Opportunisme is een van de vijf types van overtreders, blijkt uit onderzoek naar ‘Facebook’s walls of hate’, naast misleiders, fantasten, producenten en verspreiders van haatspraak. Haatspraak is alle taal om iemand negatief mee af te beelden met betrekking tot zijn ras, etniciteit, gender, religie, seksuele aard of fysieke en mentale beperking, die haat versterkt en geweld oproept.Imran Awan, ‘Islamophobia on social media: A qualitative analysis of the Facebook’s walls of hate’, International Journal of Cyber Criminology 10:1 (2016) 1-20, 13, 2 <https://doi.org/10.5281/zenodo.58517>.

Artikel 1 van de Grondwet verbiedt niet pas haatspraak maar alle discriminatie. Als een herfstig spinneweb ligt Artikel 1 over onze wetten en regels heen. Zo staat in het Wetboek van Strafrecht dat je geen uitingen mag doen die discriminerend zijn of aanzetten tot haat of discriminatie en dat je bovendien niet mag meedoen aan activiteiten die gericht zijn op discriminatie. Dat geldt niet alleen op de grond maar ook online. Daarom hebben veel websites, weblogs en sociale media een scherp moderatiebeleid en is er is een landelijk meldpunt, MiND, voor internetdiscriminatie. Maar evengoed worden (juist) op het internet groepen—want discriminatie gaat niet over enkelingen—gediscrimineerd.Art.1, ‘Discriminatiecijfers een 2017’, rapport in opdracht van de politie, het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de Landelijke Vereniging tegen Discriminatie, Art. 1, april 2018, 42-43 <https://discriminatie.nl/files/2018-04/discriminatiecijfers-een-2017.pdf> [verkregen 16 maart 2019].

Op 12 februari zet Atte Houtsma een link naar een Trouw-artikel in Fryslân en de Fryske taal, met inleiding.

is dit bekent, wel zere passieve groep, hier in het westen ook.

VEILIGHEIDSNOTA - Leeuwarden wil ‘kansloze Antillianen’ ontmoedigen om naar de Friese hoofdstad te komen. Ze zouden te veel overlast geven. ‘Een buurthuis zou al helpen’, zeggen Antillianen zelf.Atte Houtsma, ‘dit is bekint…’, Facebook, (Public group) Fryslân en de Fryske taal, 12 februari 2019 <https://www.facebook.com/groups/152985924776502> [verkregen 16 maart 2019]; link naar het artikel Karen de Mik, ‘Antillianen moeten meer dan chillen’, Trouw, 12 februari 2019, 9.

‘[P]assieve’ duidt erop dat Houtsma niet verder gelezen heeft dan de krantenkop. Het knelpunt is namelijk dat Leeuwarden niet langer rijksgeld krijgt voor ‘gerichte doelgroepenaanpak’ en daarom faciliteiten voor Antillianen geschrapt heeft.Gemeente Leeuwarden, Veiligheidsagenda 2019-2023 en geïntegreerd uitvoeringsprogramma 2019-2020, g.d., 19 <https://www.leeuwarden.nl/nl/file/35382/download> [verkregen 16 maart 2019]. Dauwe Fon Der Meulen is blij met die ‘slimme’ veiligheidsagenda:

Id dit bekend, bekenD met ’n -d, Atte.

‘n Zeer passieve group. - heel slim.

Veilighheidsnota, hèDauwe Fon Der Meulen, ‘Id dit bekind…’, reply, Facebook, (Public group) Fryslân en de Fryske taal, 12 februari 2019 <https://www.facebook.com/groups/152985924776502> [verkregen 16 maart 2019].

Ruim een week later is er in de andere Friese Facebookgroep, Wysels Frysk Selsbestjoer, verwarring over wie zijn koloniale erfenis ook alweer problematisch was en wie recht heeft op slachtofferschap.

Om wijzer te worden is een verplichte Friese inburgeringscursus inderdaad noodzakelijk voor anti-Friese neokolonialen die in Friesland willen wonen en leven …Sytze T. Hiemstra, ‘Om wizer te’, shared link, Facebook, (Public group) Wysels Frysk Selsbestjoer, 21 februari 2019 <https://www.facebook.com/groups/633722426743066/permalink/1001321483316490/> [verkregen 16 maart 2019].

Maar na een paar dagen zet Huisman in Wysels Frysk Selsbestjoer een link die glashelder is over de vijanden en slachoffers: naar een interview met de omstreden Duitse islamexpert Bassam Tibi.Wierd Duk, ‘Syrische geleerde en moslim: ‘Waarom verdedigt Europa zich niet tegen islamisering?’ ’, De Telegraaf, 23 februari 2019 <https://www.telegraaf.nl/nieuws/3195802/syrische-geleerde-en-moslim-waarom-verdedigt-europa-zich-niet-tegen-islamisering?> [verkregen 16 maart 2019]. Tibi stuurt met zijn begrip ‘Leitkultur’ het debat over immigratie de kant op van paniek over de bedreiging van de ‘Europese identiteit’ door nieuwkomers, dus moslims. Hij is op de universiteit van Leiden uitgenodigd door de rechts-populisten Paul De-Superieure-Westerse-Cultuur Cliteur en Afshin Ellian. Vandaar de media-aandacht—een bijna identiek interview stond al in de Spiegel in 2006,Namelijk ‘Interview with German Islam expert Bassam Tibi: ‘Europeans have stopped defending their values’ ’, Spiegel Online, 2 oktober 2006 <http://www.spiegel.de/international/spiegel/interview-with-german-islam-expert-bassam-tibi-europeans-have-stopped-defending-their-values-a-440340.html> [verkregen 16 maart 2019]. maar toch. Huisman:

Het islamisme met zijn bekrompen totalitaire aard en zijn nadruk op de jihad en de sharia ziet Bassam Tibi als een perversie - ik zie het als het nieuwe fascisme - die bestreden moet worden. … Hij zegt: … Waarom verdedigen jullie je niet tegen de islamisering? Jullie zijn sukkels.” Dat werpt natuurlijk de vraag op of wij in Friesland, wij in het Noorden, ons hier zonder slag of stoot aan moeten overgeven. Omdat wij net in de nog minst geïslamiseerde hoek van Nederland wonen, is de vraag gerechtvaardigd, of wij toch niet eens ernstig aan separatisme moeten beginnen te denken, met als doel: verdediging van wat Tibi noemt: ‘de gedeelde waarden een onze westerse samenlevingen: democratie, mensenrechten, de scheiding van kerk en staat onder meer.’Kerst Huisman, ‘It islamisme…’, shared link, Facebook, (Public group) Wysels Frysk Selsbestjoer, 23 februari 2019 <https://www.facebook.com/groups/633722426743066/permalink/1001321483316490/> [verkregen 16 maart 2019].

Het ideologische hart van het Europese Nieuw Rechts, overgenomen door Alt-Right, is “differentialist racism”: een essentialistische opvatting van identiteitspolitiek. Die neo-nationalistische retoriek is meest pragmatisch genoeg om geen homogeniteit op basis van bloed na te streven maar op historische banden, dus cultuur.Christian Fuchs, ‘Racism, nationalism and right-wing extremism online: The Austrian Presidential Election 2016 on Facebook’, Momentum Quarterly 5:3 (2016) 172-196, 177.Allerhande rechtspopulistische partijen in Europa hebben dat denken opgezogen en zien zich als in een strijd om de beschaving gemoeid. Juist dat denken roept ‘autochtone’ Europeanen op om de Umvolkung, de great replacement, een kernthema in Tarrant zijn manifest,Zie TRT World, ‘Inside Brenton Tarrant’s manifesto’, Youtube, 16 maart 2019 <https://www.youtube.com/watch?v=t_FSZYTGyBE> [verkregen 16 maart 2019]. te vookomen: de massale stroom immigranten als gevolg van de ‘globalisten’ hun hachelijke multiculturele agenda. En zelfs, zegt Marc Tuters, leeft de angst bij de gevestigde ingezetenen op het internet dat hun internet onteigend wordt.Marc Tuters, ‘LARPing & liberal tears: Irony, belief and idiocy in the Deep Vernacular Web’, in Maik Fielitz, Nick Thurston (red.), Post-digital cultures of the Far Right: Online actions and offline consequences een Europe and the US, Political Science, dl. 71 (Bielefeld: transcript Verlag, 2019) 37-48, 39.

Naast een retoriek van witte of nationale uniekheid en een gemeenschappelijk lotsdenken, en van etnische oppermacht, superioriteit en onderscheid, en een repertoir van opvattingen van raciale of etnische Andersheid, is er ook altijd een utopische revolutionaire wereldvisie die erop gericht is om de bestaande orde omver te werpen—hoe wil Huisman dat separatisme hebben? Maar hoe dan ook heeft het internet nieuwe horizonnen geopend voor het uiten van racistisch wij-onderscheid. Het lokale gesprek over ‘ons’ en over raciale uitsluiting kon verbonden worden aan een translokaal en internationaal bereik. Cyberspace bood/biedt een vrij veilige ruimte om interactief mee te doen in min of meer autonome racistische webkringen. De combinatie van de intimiteit van het eigen toetsenbord thuis en de afstand van het www ertussen geeft mooi gelegenheid voor racistisch sarren. Het is niet zo dat er ooit een dominant wit, christelijk supremacist internet gekomen is, maar voor mensen die alleen via het beeldscherm met de racistische ideologie in contact komen, is de stap naar gewelddadige actie klein. Het is onbekend hoe groot het recruteren via het internet is, maar groot genoeg,Les Back, ‘Aryans reading Adorno: Cyber-culture and twenty-first century racism’, Ethnic and Racial Studies 25:4 (2002) 628-651, 632, 640, 649 <http://mysite.du.edu/~lavita/edpx_3770_13s/_docs/back_aryans_reading_adorno.pdf> [verkregen 16 maart 2019]. kijk naar Urk. Of nee wacht, het op Whatsapp oproepen om een Marokkaans gezin te intimideren, is geen racisme.

Sommige Nederlandse pubers spijbelen zodat ze kunnen protesteren voor betere klimaatdoelen. Urkers slaan andermans moeder het ziekenhuis in en scanderen gemoedelijk ‘Geertje Wilders’ terwijl ze het doen. Maar laten we het vooral niet racisme noemen…Druktemaker Elfie Tromp, ‘Urk’, De Nieuws BV, NPO Radio1, 14 maart 2019 <https://www.nporadio1.nl/de-nieuws-bv/onderwerpen/494145-druktemaker-elfie-tromp-urk> [verkregen 16 maart 2019]; zie ook Gerard Driehuis, ‘Racisme? “Er wordt hier op Urk zo vaak iemand op zijn bek geslagen, daar hoor je niemand over”’, Welingelichte Kringen, 14 maart 2019 <https://www.welingelichtekringen.nl/samenleving/900214/racisme-er-wordt-hier-op-urk-zo-vaak-iemand-op-zijn-bek-geslagen-daar-hoor-je-niemand-over-%C2%A8.html> [verkregen 16 maart 2019].

Arjan van der Werff keert zich primair tegen de ‘hollandse’ invasie en/maar roept op tot geweld.

Het oppakken van (Blokkeer) Friezen is een Hollandse aanval op Friesland en het Friese volk.

Het juiste antwoord is harde praat - wat overigens inhoudelijk steekhoudend is.Arjan van der Werff, ‘Het oppakken van’, (shared post), Facebook, (Public group) Fryslân en de Fryske taal, 7 maart 2019 <https://www.facebook.com/groups/152985924776502> [verkregen 16 maart 2019].

Dan komt Huisman, op 10 maart, met een heuse complot­theorie. De relatie tussen populisme en samenzweringsdenken is een goed onderzocht ding in de sociale wetenschap: met een complottheorie hoef je de rottige feiten niet te erkennen. Want brr de elite bekonkelt iets.Vincent F. Hendricks en Mads Vestergaard, ‘Fact resistance, populism, and conspiracy theories’, in Idem (red.) Reality lost: Markets of attention, misinformation and manipulation (New York: Springer, 2019) 79-101 <https://doi.org/10.1007/978-3-030-00813-0_5>. Wellicht is niet het hele rechtsstelsel oneerlijk, maar politie/justite uit ‘Holland’ infiltreert Friesland. Noot: Slijver is de snelwegblokkeerder die net als Douwes een publieke conservatief-populist werd en haar “Extreemrechts? Daar ben ik veel te nuchter voor” papegaait als “Wij zijn gewoon bezorgde burgers.”Sander van Walsum, ‘Jenny Douwes werd het gezicht van de pro-Zwarte Pietenbeweging: ‘Ik ben natuurlijk wel een lompe, harde Friezin’ ’, Volkskrant, 21 augustus 2018 <https://www.volkskrant.nl/mensen/jenny-douwes-werd-het-gezicht-van-de-pro-zwarte-pietenbeweging-ik-ben-natuurlijk-wel-een-lompe-harde-friezin-~b8dab159/> [verkregen 16 maart 2019]; Geert Veldstra, ‘F)rede van Fryslân: Harde tegenstellingen zijn taboe in de Prinsentuin’, Friesch Dagblad, 22 oktober 2018 <https://frieschdagblad.nl/2018/10/22/frede-van-fryslan-harde-tegenstellingen-zijn-taboe-in-de-prinsentuin> [verkregen 16 maart 2019].

verslaggever Jan Roos suggereerde in zijn recente interview met Jenny Douwes, dat ’politiemensen uit Holland Sander Slijver-Sarton uit Dokkum opgehaald hebben … Dat is dus inderdaad zo, weet ik nu. Want ondertus heeft Sander mij laten weten, dat de agenten die hem ophaalden, uit Midden-Nederland kwamen. Dat is een paar honderd kilometer heen en terug naar Dokkum. Ze vertouwen bij Justitie dus inderdaad de Friese politie niet meer. En dat gaat allemaal van de euro’s die wij, brave burgers, steeds maar trouw afdragen aan de belastingdienst.Kerst Huisman, ‘Wer in nije ôflevering fan Dokkumgate’, Facebook, (Public group) Wysels Frysk Selsbestjoer, 10 maart 2019 <https://www.facebook.com/groups/633722426743066/permalink/2069661326482495/> [verkregen 16 maart 2019].

Opvallend zijn het commentaar en de reply op de post. De drie commentaren van huibert gaan over oud-PVV’er Joram van Klaveren die zich begin februari bekeerde tot de islam, terwijl hij jarenlang zo razend islam-kritisch was en riep dat de islam ‘een leugen’ was en de profeet Mohammed ‘een boef’ en de Koran ‘vergif’ dat Wilders hoopte dat Van Klaveren de eerste PVV-burgemeester in Nederland zou worden. Tariq Ramadan is een controversiële en invloedrijke religiewetenschapper, beschuldigd van oorlogszuchtig islamisme, antisemitisme, banden met terroristische organisaties en islamistische fundamentalisten, en verkrachting van twee vrouwen.

Yoram [sic] van Klaveren word de nieuw tariq ramadan. Islam ophemelen, foute dingen wegvegen, terug naar oude Islam en zo Islam rustig en geduldig doen groeien

 

Ik bedoel genitale kinder mutilatie. Die term past beter bij wat er echt gebeurd

 

Alle shariastromingen raden besnijdenis aan. Dus dit klopt niet. Soms is het een cultureel gebruik, maar het is zeker ook Islamitisch. Dit ontkennen lost het probleem niet op!!!!huibert, 3 x commentaar op Kerst Huisman, ‘Wer in nije ôflevering fan Dokkumgate’, Facebook, (Public group) Wysels Frysk Selsbestjoer, 10 maart 2019 <https://www.facebook.com/groups/633722426743066/permalink/2069661326482495/> [verkregen 16 maart 2019].

Even terzijde, de eerst-en-enige antiracismedemonstratie in Leeuwarden is verleden jaar opgezet door een kersverse islambekeerling. Zij vond dat er een ‘tegengeluid’ moest komen op 3 april, nog geen drie weken na de International Day for the Elimination of Racial Discrimination waar het Comité 21 maart, het platform van de verenigde antiracisme-activisten in Nederland, alle jaren door het hele land heen antiracismedemonstraties voor organiseert. Jouw protest daar niet bij aanhaken maakt het tot een egotrip. Maar ook egotrips vallen onder de vrijheid van expressie; terug naar Huisman zijn post. Wiebren Hoekstra zijn reply erop laat zien hoe gemakkelijk je op het internet kunt evangeliseren en boosheid en actie mobiliseren met behulp van complottheorieën. De ‘anti-vaxxers’ zijn ook actief op Facebook en de schade is groot.

Het zou mij niet verbazen. De hoofdofficier van justitie in Groningen heeft ook al een officier van justitie uit zuidelijk Nederland gehaald. Zo verwordt het O.M. steeds meer tot een politieke aanklager en zoiets past niet binnen onze democratie. Ik maak mij hier een boel zorgen over. Als men hier het O.M. niet meer als onparteidig vertrouwen kan, dan is het niet best. En zij doen ook geen enkele mooeite om dat vertrouwen te zoeken.Wiebren Hoekstra, reply op Kerst Huisman, ‘Wer in nije ôflevering fan Dokkumgate’, Facebook, (Public group) Wysels Frysk Selsbestjoer, 10 maart 2019 <https://www.facebook.com/groups/633722426743066/permalink/2069661326482495/> [verkregen 16 maart 2019].

Willem Riemersma loopt onnozelweg verder in die nep-werkelijkheid. Op 12 maart beschuldigt hij de directie—die verplicht is om de anonimiteit van zijn taakstraffers te garanderen en dat waarschijnlijk goed gedaan heeft—van machtsmisbruik, omdat die de fans (Riemersma) niet toestaat Slijver daar Friese koekjes te brengen.

DUIMPJES voor een BLOKKEERFRIES GEBLOKKEERD!

Door de directie van de werkplek waar een Blokkeerfries zijn taakstraf van over de 100 uren volbrengt.

En doe mijn duim omhoog, voor X. Die kinderen op hun feest vrijwaren wilde van schelden over vader en moeder, als waren die verdedigers van racisme en fascisme.Willem Riemersma, ‘Dúmkes foar in…’, Facebook, (Public group) Fryslân en de Fryske taal, 12 maart 2019 <https://www.facebook.com/groups/152985924776502> [verkregen 16 maart 2019].

Precies, zegt socioloog Herman Vuijsje: “Plak niet op alles het etiket ‘racisme’”; twee (zwarte) journalisten lieten het racismedebat over zwarte piet escaleren. Vuijsje schreef het boek Zwartkijkers, over de mythe van racistisch Nederland. Bedenk, in de hele jaren tachtig is er in Nederland geen kritisch onderzoek gedaan naar ras & minderheden, omdat invloeden van racisme, koloniaal verleden en Nederlandse superioriteit vastliepen op politieke correctheid. Ook buiten de universiteiten deden wij o zo tolerant en correct, maar corrigeerden nooit de ideologieën onder racisme en antiracisme.Marc de Leeuw en Sonja van Wichelen, ‘Institutionalizing the Muslim Other: Naar nederland and the violence of culturalism’, in Philomena Essed en Isabel Hoving (red.), Dutch racism, Thamyris/Intersecting Place, sex and race, no. 27 (2014) (Amsterdam / New York: Rodopi, 2014) 337-354, 347. Vandaag denkt Vuijsje dat Kick Out Zwarte Piet-baas Jerry Afriyie overdrijft als hij zegt dat openlijk racisme “voor veel zwarte mensen in Nederland de dagelijkse realiteit” is. Zeker, want racisme is de normale wijze waarin de maatschappij handelt: Sint Piter in Grouw, verklaren de media om het luidst, is geen racisme, het is ‘gewoon’ een kinderfeestje en enkel eenmaal per jaar. Maar het gaat niet om hoeveel aanvallen en hoe bloedig. Afriyie heeft het over geweld als een opzettelijk kwaad dat wonden veroorzaakt—de woordenboekbetekenis!—zoals haatspraak, en dan hebben ze het over de schade van micro-agressie en witte privilegering nog niet eens gehad.

To read white racist vitriol can be traumatic. To hear white racist vitriol intensifies the impact. One listens to the inflection of the voice, its volume, its nervousness and hatred, its terror. I registered the wounds physiologically. Mood swings. Irritability. Trepidation. Disgust. Anger. Nausea. Words do things. They carry the vestiges of the bloody and brutal contexts which gave them birth. One might think that being called a nigger so many times might decrease its impact. it doesn’t.George Yancy, ‘The ugly truth of being a black professor in America’, The Chronicle of Higher Education, 29 april 2018 <https://www.chronicle.com/article/The-Ugly-Truth-of-Being-a/243234> [verkregen 16 maart 2019].

Vuijsje echter legt de lat voor racistisch geweld zo hoog dat, pech voor Tarrant, de schieterij in Nieuw-Zeeland het etiket racisme niet eens haalt.

Dat geweld is er zeker, en het treft inderdaad miljoenen. Yezidi’s in het Midden-Oosten, Rohingya in Myanmar en Aziatische slaven in de Golfstaten moeten het niet zelden met hun leven bekopen. Maar tegen dat racistisch geweld spreken antiracismepredikers zich zelden uit. Zij reserveren hun verontwaardiging voor een stel ‘witte’ hooligans wier geweldpleging bestaat uit het gooien van blikjes en bananen.

Racistisch geweld komt in Nederland nauwelijks voor.

Het gevaar van racisme wordt onderschat, is hun boodschap.

Maar ook het tegendeel brengt risico’s met zich mee: het overschatten van de racismefactor.

Nederland is niet in twee kampen verdeeld. Het laat zich gijzelen door een beperkt aantal extremistische opiniemakers.Herman Vuijsje, ‘Plak niet op alles het etiket ‘racisme’ ’, NRC, 4 december 2018 <https://www.nrc.nl/nieuws/2018/12/04/plak-niet-op-alles-het-etiket-racisme-a3051945> [verkregen 16 maart 2019]

De ‘niet zo erg’-fout, a.k.a. de redeneerfout van relatief tekort, zegt dat: B gebeurde, en is erger dan A → daarom mag A wel. Racistisch geweld komt in NL nauwelijks voor omdat ‘Urk’ geen racisme is maar een Urker bananenvariant. Dan is er de stropopredeneerfout, want dat het overschatten van een bepaald verschijnsel riskant kan zijn, is helemaal niet het punt: dat is dat het racisme beter aangepakt moet worden door de overheid. En tenslotte is waarheid maar een opinie bij Vuijsje. Op Facebook, nu ja, maar het is schokkend dat op NRC-niveau de cognitieve dissonantie op zo’n kinderachtige manier weggemoffeld wordt. Ibram Kendi denkt dat het ontkennen van het klimaat en het racisme hetzelfde denkpad volgt: “These defensive voices engage in the same oratorical process, attack the credibility of scientists, disregarding their consensus and reducing their findings to personal beliefs.”Ibram X. Kendi [Director of the Antiracist Research and Policy Center at American University], ‘What the believers are denying’, The Atlantic, 1 januari 2019 <https://www.theatlantic.com/ideas/archive/2019/01/what-deniers-climate-change-and-racism-share/579190/> [verkregen 16 maart 2019]. Maar lees Peter Breedveld op zijn weblog Frontaal Naakt, want die brengt het genuanceerder dan alle anderen:

Maar van alle stukken, die ik over de zaak heb gelezen, is dat van socioloog Herman Vuijsje in NRC Handelsblad de smerigste, meest achterbakse, naargeestigste drek. NRC had onlangs al een artikel waarin een aantal deskundigen betoogde dat we vooral geen racisme moeten zoeken achter de Hitlergroetende, “hoer van de zwarten” schreeuwende pro-zwartepietfreaks die dit jaar de intocht van Sinterklaas een diverse steden opluisterden.

Vuijsje doet daar nog een schepje bovenop. Die bagger die [journalisten] Gargard en Nourhussen over zich heen krijgen, beweert hij, is net als het gooien van bananen naar zwarte voetballers geen racisme.

Wat de godverdommese neuk, man.Peter Breedveld, ‘Ho! Ho! Ho! Met Herman Vuijsje’, op zijn weblog Frontaal Naakt, 8 december 2018 <http://www.frontaalnaakt.nl/archives/ho-ho-ho-met-herman-vuijsje.html> [verkregen 16 maart 2019].

Ook het spammen van onverdraagzame commentaren in Friese Facebookgroepen gaat maar door en kan blijkbaar geen kwaad omdat er geen duivels systeem in zit—terwijl het kwaad van Anderen altijd inherent in hun zwarte/moslimvolk ligt. Extremisme start bij het verleggen van definities van geweld, dat wil zeggen normalisering, met instapmogelijkheid voor boze mensen in de comment sections op Youtube. Maar het begint bij de gewone media. Die noemen de witte Tarrant enkel een ‘lone wolf’. Dat verhult de Australische voedingsbodem voor extreemrechtse terreur. Vervolgens vindt de mainstreaming van extreemrechts plaats in de nieuws-commentaarsecties en social media. De mobilisering gaat daarna op Youtube, 8chan en Reddit. Dan gebeurt de radicalisering op de niet-openbare media zoals Whatsapp. Op die encrypted apps verzamelt extreemrechts zijn materiaal in de lokale taal en zet campagnes op, zoals Urk; maar lanceert die op de mainstream social media-platformen zoals Facebook. Daardoor is het racistische gesprek, ook al is dat volkomen zichtbaar en op een medium waar oma knus met tante kletst, ver van onschuldig: het doel van extreemrechts is om daar op Facebook het online gesprek te sturen en de agenda van politici te bepalen en de doorsneeburger ertoe aan te zetten om de flink rechtse partijen te steunen.Julia Ebner, ‘Counter-creativity: Innovative ways to counter Far-Right communication tactics’, in Maik Fielitz, Nick Thurston (red.), Post-digital cultures of the Far Right: Online actions and offline consequences een Europe and the US, Political Science, dl. 71 (Bielefeld: transcript Verlag, 2019) 169-182, 172.

Huisman heeft zich ondertussen, op 13 maart, schrapgezet in de slachtoffercultuur. De mentaliteit die daarbij hoort is typerend voor plaatsen waar de dorpsintimiteit en de culturele homogeniteit verloren gegaan zijn, tenminste dat is perceptie van de situatie, en waar het morele gezag en de communis opinio nog wel straffende instanties zijn. Op zo’n plek heeft het zin om derden in het conflict te betrekken, dat wil zeggen om de zaak openbaar te maken, zonder dat tolerantie of onderhandeling, dus een constructief pad naar harmonie, nog het doel zijn. Juist omgekeerd. Tarrant omschrijft zichzelf ook als een “regular white man from a regular family”: individuen en groepen adverteren hun veronderstelde onderdrukking als bewijs dat ze recht hebben op ‘rechtzetten’ en erkenning.Zie bijvoorbeeld Conor Friedersdorf, ‘The rise of victimhood culture’, The Altantic, 11 september 2015 <https://www.theatlantic.com/politics/archive/2015/09/the-rise-of-victimhood-culture/404794/> [verkregen 16 maart 2019].

omdat ik steeds meer kleine dingetjes ontdek, in het samen opspelen van wat de autoriteiten (niet) doen en wat media schrijven, die mij tot de opvatting gebracht hebben, dat hier wat heel gemeens aan de gang is. … Het gaat om hele gewone hard werkende mannen en vrouwen …: de machteloze klasse van werkers. … Dat had niets met de kleur van de knecht van de Sint te maken, maar met het basisgevoel van een vrouw en moeder, die haar in haar waardigheid aangetast voelde. … Friezen die goed thuis zijn in de geschiedenis van hun volk, weten wat strijd voor recht is. In de middeleeuwen, in de tijd van de kettervervolgingen … en ook nu, op die wonderbaarlijke novemberdag op de A7Kerst Huisman, ‘Hoe mear’t ik’, shared link, Facebook, (Public group) Wysels Frysk Selsbestjoer, 13 maart 2019 <https://www.facebook.com/groups/633722426743066/permalink/2069661326482495/> [verkregen 16 maart 2019].

Maar ongeacht of Huisman zijn minderheids-entitlement vals of gefundeerd is, racisme dat niet komt door de kleur van de huid maar door machteloosheid en onwaardig voelen, blijft racisme. Dauwe Fon Der Meulen zet de Friese vertaling van het concept­verkiezingsprogramma 2017-2021 van de PVV eronder, de bekende “Miljoenen Nederlanders hebben schoon genoeg van de islamisering van ons land”-tekst die net te lang is voor Twitter, Wilders zijn belangrijkste communicatiemiddel, maar gemakkelijk te verspreiden op Facebook.Dauwe Fon Der Meulen, ‘Ferkiezingsprogram PVV 2017’, Facebook, (Public group) Wysels Frysk Selsbestjoer, 13 maart 2019 <https://www.facebook.com/groups/633722426743066/permalink/2069661326482495/> [verkregen 16 maart 2019]. Twee dagen voor de verkiezingen gaat een junky met een Turkse voornaam door het lint in Utrecht. Geen woord over de Nieuw-Zeelandse schieterij in de Friese Facebookgroepen, maar na het Utrechtse schieten, op 20 maart verkiezingsdag, zet Arjan van der Werff een post van snelweg­blokkeerder Slijver op Fryslân en de Fryske taal, voorzien van het motto “Geen gekke dingen gaan doen, wel orde op zaken stellen.”

Je kan het niet allemaal 1 op 1 met elkaar een verband brengen, echter, dit is wel duidelijk: ook al word veel ellende door het bestuur voorkomen, als idioten vrij op straat rondlopen, dan…Hoe te zeggen.Arjan van der Werff, ‘Geen gekke dingen doen’, Facebook, (Public group) Fryslân en de Fryske taal, 20 maart 2019 <https://www.facebook.com/groups/152985924776502> [verkregen 20 maart 2019].

Zienswijzen. Opinies, vrije expressie. Hmm. Op dit moment vallen uit alle hoeken van het heelal waarschuwingen op ons neer: dat het schieten niet alleen Tarrant zijn schuld is maar ook de onze, de mijne, omdat ik te weinig aan het racisme doe, omdat ik niet vaak genoeg zeg van hee ik, zo kunnen wij niet, stom slachtoffertje spelen en mijn fiets voor de moskee neergooien zodat zij geen plek meer hebben.

Noaten

  1. Noor de Kort, ‘Op sokken loopt Femke Halsema tussen de geknielde mannen’, NRC, 15 maart 2019 <https://www.nrc.nl/nieuws/2019/03/15/op-sokken-loopt-femke-halsema-tussen-de-geknielde-mannen-a3953449> [verkregen 16 maart 2019].
  2. Deborah Jongejan, ‘Toename aantal incidenten bij moskeeën’, AD, 3 februari 2017 <https://www.ad.nl/binnenland/toename-aantal-incidenten-bij-moskeeen~a5cbee43/> [verkregen 16 maart 2019]. Volgens de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Dirk Schoof waren er in het jaar 2016 tientallen incidenten bij islamitische gebedshuizen. De Monitor Moslim Discriminatie 2017 laat zien dat in periode 2005 tot en met 2014 176 van de in totaal 500 moskeeën in Nederland getroffen zijn door agressie en geweld.
  3. Ineke van er Valk, ‘Incidenten bij moskeeën: risico en bescherming’, deelonderzoek van het project Monitor Islamofobie, Universiteit van Amsterdam, april 2016, 49 <http://imes.uva.nl/binaries/content/assets/subsites/institute-for-migration--ethnic-studies/publications/moskeeincidentenrisicobescherming.pdf> [verkregen 16 maart 2019].
  4. Magyarország Kormánya [regering van Hongarije], ‘Önnek is joga van tudni, mire készül Brüsszel!’ [U heeft ook het recht om te weten waar Brussel op aanstuurt!], Facebook, 18 februari 2019 <https://www.facebook.com/kormanyzat/photos/a.134933189912743/2510209519051753/?type=3&theater> [verkregen 16 maart 2019].
  5. Jennifer Rankin, ‘Brussels accuses Orbán of peddling conspiracy theory with Juncker poster’, The Guardian, 19 februari 2019 <https://www.theguardian.com/world/2019/feb/19/brussels-orban-jean-claude-juncker-poster-george-soros-hungary> [verkregen 16 maart 2019].
  6. Eén versie van de video tenminste zes uren. Alex Hern en Jim Waterson, ‘Social media firms fight to delete Christchurch shooting footage’, The Guardian, 15 maart 2019 <https://www.theguardian.com/world/2019/maar/15/video-of-christchurch-attack-runs-on-social-media-and-news-sites> [verkregen 16 maart 2019].
  7. Zie ‘Sharing of Christchurch shooting video likely to be against the law’, Te Tari Taiwhenua | Internal Affairs NZ, 15 maart 2019 <https://www.dia.govt.nz/Sharing-of-Christchurch-shooting-video-likely-to-be-against-the-law> [verkregen 16 maart 2019]; Alex Hern en Jim Waterson, ‘Social media firms fight to delete Christchurch shooting footage’, The Guardian, 15 maart 2019 <https://www.theguardian.com/world/2019/maar/15/video-of-christchurch-attack-runs-on-social-media-and-news-sites> [verkregen 16 maart 2019].
  8. Kevin Nguyen, ‘Accused Christchurch mosque shooter Brenton Tarrant used same radicalisation tactics as Islamic State, expert says’, ABC niet News, 17 maart 2019 <https://www.abc.net.au/news/2019-03-17/christchurch-shootings-brenton-tarrant-social-media-strategies/10908692> [verkregen 17 maart 2019].
  9. Chris Klomp, Twitter, 15 maart 2019 <https://twitter.com/chrisklomp?lang=en> [verkregen 16 maart 2019].
  10. Kerst Huisman, g.t., shared a link in de groep Wysels Frysk Selsbestjoer, Facebook, 8 februari 2019 <https://www.facebook.com/groups/633722426743066/permalink/2025917137523581/> [verkregen 16 maart 2019].
  11. 3 tweets @JennyDouwes, Ik kreeg…, Twitter, 5 februari 2019 <https://twitter.com/JennyDouwes/status/1092894726045515776> [verkregen 16 maart 2019]; @JennyDouwes, Ik had beter…1, ibidem, har typo; @JennyDouwes, Ik had beter…2, ibidem.
  12. Zie Han van der Horst, ‘Jenny d’Arc van het noorden begrijpt niet waarom ze extreemrechts wordt genoemd’, BNN-VARA, 21 november 2017 <https://joop.bnnvara.nl/opinies/jenny-darc-noorden-extreemrechts> [verkregen 16 maart 2019].
  13. Chris Klomp, ‘Waarom Jenny Douwes een populistische kletskous is’, Reporters Online, 7 februari 2019 <https://reportersonline.nl/waarom-jenny-douwes-een-populistische-kletskous-is/> [verkregen 16 maart 2019].
  14. Kerst Huisman, g.t., shared a link in de groep Wysels Frysk Selsbestjoer, Facebook, 8 februari 2019 <https://www.facebook.com/groups/633722426743066/permalink/2025917137523581/> [verkregen 16 maart 2019].
  15. Friduwih Riemersma, ‘Radikalisearring yn de man cave: de Schurerlêzing’, Fers2 5:1 (2019) <http://fers2.eu/radikalisearring-yn-de-man-cave-de-schurerlezing/"> [verkregen 16 maart 2019]; Chloé Ridel, ‘Europe is in the grip of a cult of identity. But we can fight back’, The Guardian, 28 november 2019 <https://www.theguardian.com/commentisfree/2018/nov/28/europe-identity-far-right-democratic-freedom> [verkregen 16 maart 2019].
  16. Divya Jain, ‘Conservative farmers movements and right-wing populism een contemporary India’, International Institute of Social Studies, november 2017, 11 <https://thesis.eur.nl/pub/41753/DJain_MA_2016_17_AFES.pdf> [verkregen 16 maart 2019].
  17. Kerst Huisman, ‘Dit hoege wy dochs’, Facebook, 10 februari, Facebook, (Public group) Fryslân en de Fryske taal <https://www.facebook.com/groups/152985924776502> [verkregen 16 maart 2019].
  18. Syds Wiersma, in email ‘Swarte Pyt yn Grou’, 8 oktober 2018. Bij ons in Grouw was Zwarte Piet een held./ Geen naamloze in een rij pieten/ Maar kameraad en boodschapper druk doende/ met 't brengen van een wereld aan pret en grollen.// Hij reisde door de februarikou/ Sint Piter ver vooruit, voor ons alleen/ Had hij op 't eenzaam pad de sterren geteld/ En liet hij ruim voor't feest het feest beginnen.// Al even Frysk als zwart en vrij ingrepen/ Belegde hij van wonder op zijn tochten./ Hij bracht het eigene uit vreemden thuis/ en klankte dat wij anderen mochten zijn.// Hij danste op een wijze levensvreugd./ Hij heeft mij het respect voor zwart bijgebracht.
  19. Menaze Crhymer Holband, ‘Ik waz gizter’, Facebook, 10 februari 2019 <https://www.facebook.com/photo.php?fbid=120949805641763&set=a.102976990772378&type=3&theater&ifg=1> [krigen 16 maart 2019].
  20. Kevin P. Roberson, uit persoonlijk gesprek, 23 maart 2019.
  21. Björn Schellingen, comment bij Kerst Huisman, Dit hoeven wij toch, Facebook, 10 februari, Facebook, (Public group) Fryslân en de Fryske taal <https://www.facebook.com/groups/152985924776502> [verkregen 16 maart 2019].
  22. Imran Awan, ‘Islamophobia on social media: A qualitative analysis of the Facebook’s walls of hate’, International Journal of Cyber Criminology 10:1 (2016) 1-20, 13, 2 <https://doi.org/10.5281/zenodo.58517>.
  23. Art.1, ‘Discriminatiecijfers een 2017’, rapport in opdracht van de politie, het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de Landelijke Vereniging tegen Discriminatie, Art. 1, april 2018, 42-43 <https://discriminatie.nl/files/2018-04/discriminatiecijfers-een-2017.pdf> [verkregen 16 maart 2019].
  24. Atte Houtsma, ‘dit is bekint…’, Facebook, (Public group) Fryslân en de Fryske taal, 12 februari 2019 <https://www.facebook.com/groups/152985924776502> [verkregen 16 maart 2019]; link naar het artikel Karen de Mik, ‘Antillianen moeten meer dan chillen’, Trouw, 12 februari 2019, 9.
  25. Gemeente Leeuwarden, Veiligheidsagenda 2019-2023 en geïntegreerd uitvoeringsprogramma 2019-2020, g.d., 19 <https://www.leeuwarden.nl/nl/file/35382/download> [verkregen 16 maart 2019].
  26. Dauwe Fon Der Meulen, ‘Id dit bekind…’, reply, Facebook, (Public group) Fryslân en de Fryske taal, 12 februari 2019 <https://www.facebook.com/groups/152985924776502> [verkregen 16 maart 2019].
  27. Sytze T. Hiemstra, ‘Om wizer te’, shared link, Facebook, (Public group) Wysels Frysk Selsbestjoer, 21 februari 2019 <https://www.facebook.com/groups/633722426743066/permalink/1001321483316490/> [verkregen 16 maart 2019].
  28. Wierd Duk, ‘Syrische geleerde en moslim: ‘Waarom verdedigt Europa zich niet tegen islamisering?’ ’, De Telegraaf, 23 februari 2019 <https://www.telegraaf.nl/nieuws/3195802/syrische-geleerde-en-moslim-waarom-verdedigt-europa-zich-niet-tegen-islamisering?> [verkregen 16 maart 2019].
  29. Namelijk ‘Interview with German Islam expert Bassam Tibi: ‘Europeans have stopped defending their values’ ’, Spiegel Online, 2 oktober 2006 <http://www.spiegel.de/international/spiegel/interview-with-german-islam-expert-bassam-tibi-europeans-have-stopped-defending-their-values-a-440340.html> [verkregen 16 maart 2019].
  30. Kerst Huisman, ‘It islamisme…’, shared link, Facebook, (Public group) Wysels Frysk Selsbestjoer, 23 februari 2019 <https://www.facebook.com/groups/633722426743066/permalink/1001321483316490/> [verkregen 16 maart 2019].
  31. Christian Fuchs, ‘Racism, nationalism and right-wing extremism online: The Austrian Presidential Election 2016 on Facebook’, Momentum Quarterly 5:3 (2016) 172-196, 177.
  32. Zie TRT World, ‘Inside Brenton Tarrant’s manifesto’, Youtube, 16 maart 2019 <https://www.youtube.com/watch?v=t_FSZYTGyBE> [verkregen 16 maart 2019].
  33. Marc Tuters, ‘LARPing & liberal tears: Irony, belief and idiocy in the Deep Vernacular Web’, in Maik Fielitz, Nick Thurston (red.), Post-digital cultures of the Far Right: Online actions and offline consequences een Europe and the US, Political Science, dl. 71 (Bielefeld: transcript Verlag, 2019) 37-48, 39.
  34. Les Back, ‘Aryans reading Adorno: Cyber-culture and twenty-first century racism’, Ethnic and Racial Studies 25:4 (2002) 628-651, 632, 640, 649 <http://mysite.du.edu/~lavita/edpx_3770_13s/_docs/back_aryans_reading_adorno.pdf> [verkregen 16 maart 2019].
  35. Druktemaker Elfie Tromp, ‘Urk’, De Nieuws BV, NPO Radio1, 14 maart 2019 <https://www.nporadio1.nl/de-nieuws-bv/onderwerpen/494145-druktemaker-elfie-tromp-urk> [verkregen 16 maart 2019]; zie ook Gerard Driehuis, ‘Racisme? “Er wordt hier op Urk zo vaak iemand op zijn bek geslagen, daar hoor je niemand over”’, Welingelichte Kringen, 14 maart 2019 <https://www.welingelichtekringen.nl/samenleving/900214/racisme-er-wordt-hier-op-urk-zo-vaak-iemand-op-zijn-bek-geslagen-daar-hoor-je-niemand-over-%C2%A8.html> [verkregen 16 maart 2019].
  36. Arjan van der Werff, ‘Het oppakken van’, (shared post), Facebook, (Public group) Fryslân en de Fryske taal, 7 maart 2019 <https://www.facebook.com/groups/152985924776502> [verkregen 16 maart 2019].
  37. Vincent F. Hendricks en Mads Vestergaard, ‘Fact resistance, populism, and conspiracy theories’, in Idem (red.) Reality lost: Markets of attention, misinformation and manipulation (New York: Springer, 2019) 79-101 <https://doi.org/10.1007/978-3-030-00813-0_5>.
  38. Sander van Walsum, ‘Jenny Douwes werd het gezicht van de pro-Zwarte Pietenbeweging: ‘Ik ben natuurlijk wel een lompe, harde Friezin’ ’, Volkskrant, 21 augustus 2018 <https://www.volkskrant.nl/mensen/jenny-douwes-werd-het-gezicht-van-de-pro-zwarte-pietenbeweging-ik-ben-natuurlijk-wel-een-lompe-harde-friezin-~b8dab159/> [verkregen 16 maart 2019]; Geert Veldstra, ‘F)rede van Fryslân: Harde tegenstellingen zijn taboe in de Prinsentuin’, Friesch Dagblad, 22 oktober 2018 <https://frieschdagblad.nl/2018/10/22/frede-van-fryslan-harde-tegenstellingen-zijn-taboe-in-de-prinsentuin> [verkregen 16 maart 2019].
  39. Kerst Huisman, ‘Wer in nije ôflevering fan Dokkumgate’, Facebook, (Public group) Wysels Frysk Selsbestjoer, 10 maart 2019 <https://www.facebook.com/groups/633722426743066/permalink/2069661326482495/> [verkregen 16 maart 2019].
  40. huibert, 3 x commentaar op Kerst Huisman, ‘Wer in nije ôflevering fan Dokkumgate’, Facebook, (Public group) Wysels Frysk Selsbestjoer, 10 maart 2019 <https://www.facebook.com/groups/633722426743066/permalink/2069661326482495/> [verkregen 16 maart 2019].
  41. Wiebren Hoekstra, reply op Kerst Huisman, ‘Wer in nije ôflevering fan Dokkumgate’, Facebook, (Public group) Wysels Frysk Selsbestjoer, 10 maart 2019 <https://www.facebook.com/groups/633722426743066/permalink/2069661326482495/> [verkregen 16 maart 2019].
  42. Willem Riemersma, ‘Dúmkes foar in…’, Facebook, (Public group) Fryslân en de Fryske taal, 12 maart 2019 <https://www.facebook.com/groups/152985924776502> [verkregen 16 maart 2019].
  43. Marc de Leeuw en Sonja van Wichelen, ‘Institutionalizing the Muslim Other: Naar nederland and the violence of culturalism’, in Philomena Essed en Isabel Hoving (red.), Dutch racism, Thamyris/Intersecting Place, sex and race, no. 27 (2014) (Amsterdam / New York: Rodopi, 2014) 337-354, 347.
  44. George Yancy, ‘The ugly truth of being a black professor in America’, The Chronicle of Higher Education, 29 april 2018 <https://www.chronicle.com/article/The-Ugly-Truth-of-Being-a/243234> [verkregen 16 maart 2019].
  45. Herman Vuijsje, ‘Plak niet op alles het etiket ‘racisme’ ’, NRC, 4 december 2018 <https://www.nrc.nl/nieuws/2018/12/04/plak-niet-op-alles-het-etiket-racisme-a3051945> [verkregen 16 maart 2019]
  46. Ibram X. Kendi [Director of the Antiracist Research and Policy Center at American University], ‘What the believers are denying’, The Atlantic, 1 januari 2019 <https://www.theatlantic.com/ideas/archive/2019/01/what-deniers-climate-change-and-racism-share/579190/> [verkregen 16 maart 2019].
  47. Peter Breedveld, ‘Ho! Ho! Ho! Met Herman Vuijsje’, op zijn weblog Frontaal Naakt, 8 december 2018 <http://www.frontaalnaakt.nl/archives/ho-ho-ho-met-herman-vuijsje.html> [verkregen 16 maart 2019].
  48. Julia Ebner, ‘Counter-creativity: Innovative ways to counter Far-Right communication tactics’, in Maik Fielitz, Nick Thurston (red.), Post-digital cultures of the Far Right: Online actions and offline consequences een Europe and the US, Political Science, dl. 71 (Bielefeld: transcript Verlag, 2019) 169-182, 172.
  49. Zie bijvoorbeeld Conor Friedersdorf, ‘The rise of victimhood culture’, The Altantic, 11 september 2015 <https://www.theatlantic.com/politics/archive/2015/09/the-rise-of-victimhood-culture/404794/> [verkregen 16 maart 2019].
  50. Kerst Huisman, ‘Hoe mear’t ik’, shared link, Facebook, (Public group) Wysels Frysk Selsbestjoer, 13 maart 2019 <https://www.facebook.com/groups/633722426743066/permalink/2069661326482495/> [verkregen 16 maart 2019].
  51. Dauwe Fon Der Meulen, ‘Ferkiezingsprogram PVV 2017’, Facebook, (Public group) Wysels Frysk Selsbestjoer, 13 maart 2019 <https://www.facebook.com/groups/633722426743066/permalink/2069661326482495/> [verkregen 16 maart 2019].
  52. Arjan van der Werff, ‘Geen gekke dingen doen’, Facebook, (Public group) Fryslân en de Fryske taal, 20 maart 2019 <https://www.facebook.com/groups/152985924776502> [verkregen 20 maart 2019].

Mear fan Friduwih Riemersma

Feteraan finzen yn ’t ferhaal De koma-korrektor fan Baukje Zijlstra
Se kin wis skriuwe mar se hat it te drok Kultuerpolityk, Sirkwyseksisme en Fryske frouljusliteratuer
Gjinien sprekt wierheid tsjin macht De tsjûgen fan de macht fan Aggie van der Meer
Grutte hearskip gult net Koart ferhaal
De Wuttelhaven del tritich jier letter
Pleit foar in planeet mei in keunstprinsyp Stienkeal fan Elmar Kuiper
Eare oan Aggie van der Meer dy’t de Gysbert Japicxpriis fertsjinnet
De ienheid yn diggels del De koart ferhaalsyklus Ho Wu en Misty Mac van Aggie van der Meer
Rinne yn it Waling Dykstra-wurdboek Synonimen, hast-synonimen en presisearringen fan rinne
Bus Ien foar ien skoot ús mem de kofjekopkes en pantsjes oan ’e kant en dêr stiet er, de geheimdoaze
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15