Poëzy
In ko ferkeapje yn ’e sted Ljouwert
Ik haw myn kobist fêstbûn oan in appelbeam
yn ’t foarhôf, en yn myn noflike stoel by ’t rút
bepeinzgje ’k har moaie libben. Ik drink har molke
en haw har molke dronken, en fan har mem,
en har mem, safolle kij fan uzes al tebek.
No hat de simmer west en moat sy slachte.
De loft bewaait, in goede dei foar in reis
te foet, mar einen rinne wol net mear.
Ik bin in âld man en myn ko is ek âld.
De loft is skjin. En de protters yn ’e beam
beroppe my, ik moat risselwaasje meitsje,
myn ko kwytreitsje troch nei de stêd te gean.
My ûnderweis groetsje, hoed ôf of hân oan ’e pet,
myn buorman, dan in miich, de belêsting-amtner –
ik skyn foar oardel euro yn ’e boeken te stean –
en ien twa boeren, dy’t ’k ken fan lânbouskoalle.
Ik bin in âlde man en myn ko is ek âld;
om tolven hinne krekt berikke wy Bitgum.
Dêr komt de stêd achterwei en lit him sjen.
In flecht fan guozzen ferfart net, mar ferplakket.
Lâns alle sleatswâlen tarre flearen yn,
sy ha gjin fleispotten te lien en sêdzje har,
mar striders noch oer fan in earder keizerryk
stean stram en litte falle, dêr’t se op waakse.
Hoe oars is it libben yn ’e stêd fan Ljouwert.
Dêr hawwe reuzen omstapt, en mannich man
hie dêr syn aardichheid fan, ha ’k grútsjen heard.
Dêr komme de teeblêden oan, en hat de frjemdling
noch mear as wy fan kleur en smaak ferstân.
Dêr libbet de keizer mei syn ûnnutte leger,
dat inkeld mar lijen en huorkerij meibringt.
Myn ko skrikt fan it folk by de Noarderpoarte,
dat sinnedûnset, in bliksems leven makket
no’t dat noch op ’e hege stedswâl kin.
In ko ferkeapje yn ’e stêd Ljouwert
is net in ienfâldige saak; geduld moat men ha
op ’t earste, twadde en op it lêste plak,
mei lju, dy’t wy te uzes wynpûsters neame,
de bûsen fol goud mar alle fee is te min,
of wrak, of meager, of kreupel, hoe dan ek,
it hat in priisferleegjend bjuster brek.
Dan haw ik mei sa’n man al iten en dronken,
mar weromkomme sûnder wat yn ’e ponge kin net.
Ik wiis de man op ’e fûgelflecht en sis,
’t is tiid en skep de stront om ’e prunusbeam,
stek ôf de bleekrânen, en de fette modder
kin ’t achterhiem oer mei noch wat sân dertroch.
Syn lytse soan sil read wurde yn ’t gesicht,
mar roazeblêd – gjin hûnebei! – wol helpe
en as er yn de Noardlike lannen komt,
dan moat er in jaske mear oan dwaan as wenst,
want winter komt nei hjerst, en dan de dea.
Der is gjin fûgel op ’e merk te hearren of te sjen.
De hannel is kâld en alle keaplju stoarn
of steane stil, har hân beferzen yn ’e klap,
en stof waait doelleas de lege strjitten troch.
De sinne is wei, mar ek wolken binne fuort
en op it merkplein slút it wûnderlân.
Ik reizgje werom. Myn kobist bin ik kwyt,
en wa wit oan wa, mar ’t jild yn ’e bûse is skjin,
al gnysket en gnúft myn ezel al wat nuver.
De stjerleaze nacht krekt stjoert my op reis werom,
myn eigen krite wer yn oan myn seedyk.
En dan wol ’t net sliepe, en kom ik derôf,
ik rin derút, de dyk op om fierder te sjen.
Ik ha myn ko yn jinse stêd ferkocht.
No haw ik neat mear oer om myn keizer te jaan.
Mear fan Abe de Vries
Bauernepik, Dorfsgeschichte en it Fryske plattelânsproaza ‘Ik meen dat de mensen in de regio iets zelfbewuster ten aanzien van de eigen literatuur mogen zijn…’ |
Om de seine fan de skiene Goadinne: Tema’s en motiven yn de earste jiergong fan Iduna ‘Wy hawwe hjir te krijen mei literatuer, dy’t hjoed de dei amper mear lêzen en wurdearre wurdt…’ |
In modernistyske misser Hjerre Gerrits van der Veen neffens Anne Wadman. Anne Wadman wie 18 jier jong en op syk nei ideeën foar romansenario’s… |
Ferlet fan Frysk In Deltaplan foar it Frysk kin net ophâlde nei de paragraaf ûnderwiis. It komt oan op in belied dat soarget foar ferlet fan it Frysk |
‘Mar om wer op myn forhael to kommen’ Tsjibbe Gearts van der Meulen en de literêre krityk Né, achte lêsers! (hearders! sei ik foarhinne) de înbîlding docht folle… |
De stjerrekaart fan Harmen Sytstra It is July 1844; te Ljouwert wurdt in grutte Tentoonstelling van Voortbrengselen van Nijverheid en Kunst, door Friezen vervaardigd holden... |
‘In stikmannich goede wurden’ Oer de kulturele betsjutting fan it nije Lieteboek ‘Wa’t ea lústere nei it liet dat it minskdom op syn lange reis troch de ieuwen song, sil heard hawwe…’ |
Non-konformisme yn de ‘folksskriuwerij’ It Fryske realisme as emansipaasjeliteratuer Elkenien dy’t in rol spilet binnen de Fryske literatuer moat wekker wurde. |